Papalina, Avrupa palatika balığı

Çaça balığı (Sprattus sprattus), gümüş renkli olup, gri renkli ete sahip bir balık çeşididir. Genellikle papalina balığı olarak da isimlendirilir. Clupeidae (Ringagiller) ailesine mensup olup, çok soğuk olmayan, ılık denizlerde genellikle suların üst kısımlarında büyük sürüler halinde yaşar, ara sıra dipte de yüzebilir. Yanları yassı, füze şeklinde bir vücuda sahiptir. Alt çenesi üst çenesine doğru hafifçe kıvrıktır ve ağzı küçüktür. Sardalya balığı ile karıştırılabilir ancak çaça balığının pulları daha ufak ve daha çoktur, solungaç kapakları ise parlaktır. Ortalama boyu 6-7 cm olup, en fazla 16 cm uzunluğa ulaşabilir.

Ilıman denizlerin kıyıya yakın bölgelerinde, genellikle yüzeye yakın sularda (10-150 metre derinlikler) yaşar. Kış aylarında daha derin sulara (30-40 metre) inebilir. Larvaları genellikle 5-30 metre derinliklerde bulunur.

En fazla 6 yıl.

Eşeysel olgunluğa yaklaşık bir yaşında ulaşır. Yumurtalarını kasım-mart ayları arasında, kıyıya yakın sığ sulara (5-10 metre derinlik) bırakır. Yumurtaları pelajiktir (suda serbest yüzer). Bir dişi ortalama 20,000 yumurta bırakabilir. Larvaları planktonlarla beslenir ve hızlı bir büyüme gösterir. Ocak ayında Marmara Denizi'ne göç edip ilkbaharda tekrar Karadeniz'e döner.

Çaça balığının eti %12 civarında yağ içerir ve E vitamini, D vitamini, kalsiyum ve magnezyum açısından zengindir. Taze olarak kızartması, ızgarası, fırınlanması, buğulaması ve mücveri yapılabilir. Ayrıca konserve, tuzlama ve salamura şeklinde de tüketilir. Lezzeti konusunda farklı görüşler bulunmakla birlikte, özellikle kış aylarında yağlandığında daha lezzetli olduğu belirtilir. Balık unu ve balık yağı üretiminde de önemli bir hammaddedir.