İsparoz, İsparya, Sarıgöz ispari

İspari (Diplodus annularis), Sparidae ailesine ait, karagöz balığının yakın akrabası olan bir deniz balığıdır. Vücudu yanlardan basık, elips şeklindedir ve üzeri iri pullarla kaplıdır. Rengi sırtta hafif esmerce olup yanlara doğru gümüşi beyaza döner; bazen vücudunda 5-6 adet enine koyu bant bulunabilir. Karın yüzgeci sarı renktedir ve kuyruk kaidesindeki (kuyruk bileği) siyah belirgin leke en karakteristik özelliklerinden biridir. Ortalama boyu 12-18 cm olup en fazla 25 cm'ye kadar büyüyebilirler. Genellikle her türlü yiyeceği tüketir (omnivor), ancak başlıca besinleri arasında küçük kabuklular, solucanlar, yumuşakçalar ve küçük balıklar bulunur. Potansiyel hermafrodit özellik gösterir, yani cinsiyet değiştirebilir.

Genellikle kıyıya yakın, 0-90 metre derinliklerdeki kumlu, çakıllı, yosunlu ve deniz çayırı (Posidonia) yataklarının bulunduğu bölgelerde yaşar. Kış aylarında daha derin sulara (90-100 metre) çekilir. Kayalık diplerde daha az rastlanır.

Kesin veriler olmamakla birlikte birkaç yıl yaşadığı tahmin edilmektedir.

Üreme dönemleri genellikle Mart sonundan Ağustos sonuna kadar devam eder, en yoğun yumurtlama Haziran sonuna kadar gerçekleşir. Yumurtalarını açık sulara bırakırlar. Erginliğe ulaştıktan sonra cinsiyet değiştirebilen (protandrik hermafroditizm) balıklardandır.

Eti lezzetli kabul edilir, özellikle büyük bireylerin eti daha dolgun ve yağlıdır. Küçükleri kılçıklı ve eti az olabilir. Genellikle tava, ızgara veya buğulama şeklinde tüketilir. Ticari değeri çok yüksek olmasa da taze olarak yerel pazarlarda bulunur ve tüketilir.