Kırmızı İskorpit, Lipsos, Adabeyi

Lipsoz (Latince: *Scorpaena scrofa*), Scorpaenidae familyasına ait, zehirli dikenleriyle bilinen bir deniz balığıdır. Genellikle 'Kırmızı İskorpit' olarak da adlandırılır. Vücudu kırmızıdan pembeye değişen tonlarda olup, üzerinde koyu renkli lekeler bulunur. Akdeniz ve Ege Denizi'nin kayalık, yosunlu ve kumlu diplerinde yaşar. İskorpit balığının yakın akrabasıdır ancak ondan daha büyük boyutlara ulaşabilir ve rengi daha canlıdır. Dikenlerindeki zehir insan için tehlikeli olabileceğinden dikkatli olunması gerekir.

Genellikle 15 ila 500 metre derinlikler arasındaki kayalık, yosunlu, kumlu veya çamurlu deniz diplerinde yaşar. Mağaralar, oyuklar, gemi batıkları gibi korunaklı ve pusu kurmaya elverişli alanları tercih eder. Gündüzleri genellikle hareketsiz bir şekilde bu saklanma yerlerinde gizlenir ve gece olduğunda küçük balıklar, kabuklular ve yumuşakçalarla beslenmek üzere avlanır.

Doğal ortamında ortalama ömrü hakkında kesin bilimsel kayıtlar sınırlı olmakla birlikte, bazı kaynaklara göre 20-25 yıla kadar yaşayabildiği belirtilmektedir.

Yalnız yaşayan, genellikle yerleşik (sedanter) ve bölgesine bağlı bir balık türüdür, aktif olarak göç etmez. Üreme dönemleri genellikle ilkbahar sonu ile yaz ayları arasındadır. Yumurtalarını jelatinimsi bir kütle içinde toplu halde bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar bir süre su yüzeyine yakın (pelajik) yaşadıktan sonra gelişerek dip yaşamına (bentik) geçerler. Dişiler genellikle erkeklerden daha iri olabilir.

Eti beyaz, sıkı dokulu, az kılçıklı ve oldukça lezzetlidir. Özellikle balık çorbası (genellikle 'iskorpit çorbası' adıyla da bilinir) ve buğulaması çok meşhurdur. Bunun yanı sıra fırında, ızgarada, yahni veya pilaki şeklinde de tüketilebilir. Dikenleri zehirli olduğu için avlanması ve özellikle temizlenmesi sırasında büyük dikkat ve özen gösterilmelidir. Zehirli dikenleri uygun şekilde çıkarıldıktan sonra eti güvenle tüketilebilir. Ekonomik değeri yüksek olan, aranan bir balık türüdür.