Dişli Tirsi, Sardalya Azmanı, Akdeniz Şadı, Karadeniz Tirsisi

Sardalyagiller (Clupeidae) familyasına ait, vücudu yanlardan basık, elips şeklinde bir balık türüdür. Sırtı yeşilimsi-mavi veya gri-siyah, karın bölgesi ise gümüşi beyaz renktedir. Genellikle 20-40 cm boyunda olup, maksimum 60 cm'ye ulaşabilir. Solungaç kapaklarında ışınsal çizgiler bulunur ve bazı türlerinde yanlarda bir dizi koyu leke görülebilir. Kılçıklı bir balıktır. Sürü halinde yaşar ve üremek için tatlı sulara göç eder.

Kıyı bölgelerine yakın, orta sularda ve nehir ağızlarında büyük sürüler halinde yaşar. Denizlerin ılıman ve az soğuk kısımlarını tercih eder. Üreme dönemlerinde tatlı sulara ve nehir içlerine girer.

Ortalama 6-7 yıl yaşar.

Göçmen bir balıktır. Üreme mevsimi ilkbahardır. Yumurtalarını bırakmak için denizlerden nehirlere ve acı su bölgelerine göç eder. Erkekler 2-3, dişiler ise 3-5 yaşlarında cinsel olgunluğa ulaşır. Yumurtalar dibe çöker ve 4-8 gün içinde çatlar. Yavrular bir süre nehirlerde geliştikten sonra denize dönerler.

Eti oldukça lezzetli olup, kılçıklı bir yapıya sahiptir. Yağlı bir balık olduğu için özellikle ızgarası meşhurdur ve 'mangal söndüren balık' olarak da bilinir. Taze olarak tüketildiği gibi, tuzlama ve tütsüleme yöntemleriyle de saklanır. Tava, fırın ve buğulama gibi çeşitli pişirme yöntemlerine uygundur. Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında bolca avlanır ve tüketilir.